Izydora Dąmbska
*03.01.1904 (Lviv, Ukraine)
†18.06.1983 (Krakau, Polen)
Izydora Dąmbska was born on January 3, 1904 in Lviv. In 1922, she began studying philosophy at the Jan Kazimierz University in Lviv. She was a student and last assistant of Kazimierz Twardowski. In 1927 she obtained her doctorate at the Jan Kazimierz University with her dissertation Theory of judgment by E. Goblot. Thanks to a scholarship from the National Culture Fund, she went on an eight-month scientific journey – she visited Vienna, Berlin, and Paris.
She collaborated with the Lviv philosophical community, Polish Philosophical Society, Editorial Committee of the Philosophical Library of the Society, and from 1937 she became a member of the Board and chair of the section on the theory of knowledge. After the outbreak of World War II, she became involved in the fight against the occupier. During the war, Izydora Dąmbska did not neglect her scientific work. In 1945, fearing being arrested by the NKVD, Izydora Dąmbska left Lwów and settled in Gdańsk.
She obtained her habilitation after the war – in 1946 at the University of Warsaw, with her work on Irrationalism and scientific cognition, published in 1937 in “Kwartalnik Filozoficzny”. She lectured at the University of Warsaw (1946–1949), where she gave commissioned lectures at the Faculty of Humanities. Then she taught philosophy at the Adam Mickiewicz University (1949–1950). She worked as an independent scientific editor at the Library of Classics of Philosophy of PWN.
Izydora Dąmbska, like Daniela Gromska, combined competence in the field of logic with an excellent philological workshop. She started translating the works of Leibniz and Descartes. 1955 – she was then awarded the title of associate professor and the position of an independent researcher at the Library of the Polish Academy of Sciences. It was only in 1957 that she began to teach at the Jagiellonian University until 1964.
In 1969, Izydora Dąmbska, as the first woman in history, was appointed a member of the Institut International de Philosophie, and in 1973 she was awarded a scientific prize by the Alfred Jurzykowski Foundation. She was also a member of many scientific societies – Polish and foreign. She was also appointed to the international publishing house Archive International d’Histoire des Idées. Before retiring, she received the title of full professor.
-
Primary Sources
Dąmbska, Izydora (1930): W sprawie nauczania logiki przy sposobności nauczania języka polskiego, Lwów.
Dąmbska, Izydora (1930): La théorie du jugement de M. Edmond Goblot, Leopol [Lwów].
Dąmbska, Izydora (1931):Prawa fizyki wobec postulatu prawdziwości twierdzeń naukowych, Lwów.
Dąmbska, Izydora (1933):O prawach w nauce, Lwów.
Dąmbska, Izydora (1934):Emil Meyerson (1859-1933). Główne założenia jego epistemologji, Warszawa.
Dąmbska, Izydora (1935):Zarys historji filozofji greckiej, Lwów.
Dąmbska, Izydora (1937):Irracjonalizm a poznanie naukowe, Kraków.
Dąmbska, Izydora (1937):Czy intersubiektywne podobieństwo wrażeń zmysłowych jest niezbędnym założeniem nauk przyrodniczych?, Warszawa.
Dąmbska, Izydora (1938):Z semantyki zdań warunkowych. Przegląd Filozoficzny, 41, 241-261.
Dąmbska, Izydora (1939):O niektórych poglądach Kazimierza Twardowskiego z zakresu teorii nauk. Kwartalnik Filozoficzny, 46, 1.
Dąmbska, Izydora (1948):L’homme anonyme. Étude de Psychologie et d’histoire de la culture, Poznań.
Dąmbska, Izydora (1948):W sprawie tzw. nazw pustych. Przegląd Filozoficzny, 44 [1-3], 77-81.
Dąmbska, Izydora (1949):Z filozofii imion własnych. Kwartalnik Filozoficzny, 18[3-4], 241-261.
Dąmbska, Izydora (1958):Logika w Gimnazjum Akademickim Gdańskim w pierwszej połowie XVII wieku, Warszawa.
Dąmbska, Izydora (1958):Logika w Gimnazjum Akademickim Gdańskim w pierwszej połowie XVII wieku. Rocznik Gdański, 15/16, 1956/1957, r. wyd., [199]-223, [2] s. tabl.
Dąmbska, Izydora (1958):Elementy logiki dla bibliotekarzy. Skrypt wykładów prowadzonych w Bibliotece Gdańskiej w roku 1957, Gdańsk.
Dąmbska, Izydora (1965):Kilka uwag w sprawie wartości poznawczych, „Znak” 17 nr 4 (130), 439-445.
Dąmbska, Izydora (1948):Czterdzieści lat filozofii we Lwowie 1898-1938. Przegląd Filozoficzny, 44.
Dąmbska, Izydora (1958):Sceptycyzm francuski XVI i XVII wieku, Toruń-Łódź.
Dąmbska, Izydora (1962):Dwa studia z teorii naukowego poznania, Toruń.
Dąmbska, Izydora (1967): „Próba kontaktu” z myślą filozoficzną Henryka Elzenberga (1887-1967). Znak, 19, nr 9 (159), 1121-1127.
Dąmbska, Izydora (1967):O narzędziach i przedmiotach poznania. Z teorii instrumentalnego poznania. O filozofii lingwistycznej, Warszawa.
Dąmbska, Izydora (1969):Kazimierz Twardowski. Znak, 21, 7-8 (181-182), 885-888.
Dąmbska, Izydora (1971):Filozofia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w l. 1918-1939. Zeszyty Lwowskie, 2.
Dąmbska, Izydora (1972):Dwa studia o Platonie, Wrocław.
Dąmbska, Izydora (1973):O niektórych poglądach Ptolemeusza z zakresu teorii nauk, Lublin.
Dąmbska, Izydora (1975):Znaki i myśli. Wybór pism z semiotyki, teorii nauki i filozofii, Warszawa.
Dąmbska, Izydora (1977):Eugeniusz Minkowski. Znak, 29, 1 (271), 46-49.
Dąmbska, Izydora (1975):O konwencjach i konwencjonalizmie, Wrocław.
Dąmbska, Izydora (1979):Franciszek Brentano a polska myśl filozoficzna – Kazimierz Twardowski i jego szkoła. Ruch Filozoficzny, 37, nr 1/2.
Dąmbska, Izydora (1980):Przedmowa [w:] Irena Gałęzowska, Metanoeite. Fragments, Paris.
Dąmbska, Izydora (1980):O niektórych poglądach z zakresu teorii nauki w szkole lwowsko-warszawskiej. Zeszyty Naukowe KUL, 23, nr 1.
Dąmbska, Izydora (1981):Gdy myślę o słowie “wolność”.Znak, 33 nr 7 (325), 855-860.
Dąmbska, Izydora (1981):Aksjologia moralna Tadeusza Czeżowskiego, Toruń.
Dąmbska, Izydora (1981):Traktat Ptolemeusza o sądzie i naczelnej władzy duszy, l.
Dąmbska, Izydora (1982):Symbol. Studia Semiotyczne, 12, 125-132.
Dąmbska, Izydora (1984):Wprowadzenie do starożytnej semiotyki greckiej. Studia i teksty, Wrocław.
Dąmbska, Izydora (1986):Problem śmierci w kulturze chrześcijańskiej. Znak, 38 nr 1 (374), 50-70.
Dąmbska, Izydora (1991):Z semantyki przymiotników, [w:] Prace z pragmatyki, semantyki i metodologii semiotyki, red. Jerzy Pelc, Wrocław.
Dąmbska, Izydora (1994):O niektórych etycznych i metaetycznych poglądach w Szkole Lwowsko-Warszawskiej (oprac. Ryszard Jadczak). Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 3, nr 4.Witwicki, Władysław (1939): La foi des éclairés, trans. Iza Dąmbska, Paris.
Leibniz,Gottfried Wilhelm (1955): Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, trans. Izydora Dąmbska, t. 1, Warszawa.
Leibniz,Gottfried Wilhelm (1955): Nowe rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, trans.Izydora Dąmbska, t. 2, Warszawa 1955.
Descartes, René (1958): Medytacje o pierwszej filozofii wraz z Zarzutami uczonych mężów i odpowiedziami autora oraz Rozmowa z Burmanem, trans. Maria i Kazimierz Ajdukiewiczowie, Stefan Swieżawski, Izydora Dąmbska, t. 1, Warszawa.
Descartes, René (1958): Medytacje o pierwszej filozofii wraz z Zarzutami uczonych mężów i odpowiedziami autora oraz Rozmowa z Burmanem, trans. Maria i Kazimierz Ajdukiewiczowie, Stefan Swieżawski, Izydora Dąmbska, t. 2, Warszawa.
Descartes, René (1960): Zasady filozofii, trans. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Teofrast, Charaktery (1963): trans. Izydora Dąmbska, [w:] Teofrast, Pisma filozoficzne i wybrane pisma przyrodnicze. Charaktery, Warszawa1963.
Twardowski, Kazimierz (1965): Wybrane pisma filozoficzne, trans. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Twardowski, Kazimierz (1965):O treści i przedmiocie przedstawień, trans. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Empiryk,Sekstus (1970): Przeciw logikom, trans. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Tatarkiewicz, Władysław (1978): Układ pojęć w filozofii Arystotelesa, trans. Izydora Dąmbska, Warszawa.(1964): Szkice filozoficzne. Romanowi Ingardenowi w darze, ed. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Twardowski, Kazimierz (1973): O zadaniach etyki naukowej. Wykładów z etyki część III, ed. Izydora Dąmbska, Warszawa.
Twardowski, Kazimierz (1974): Wykłady z etyki, przygotowała do druku Izydora Dąmbska, Warszawa.
Twardowski, Kazimierz (1983): Etyka i prawo karne wobec zagadnienia wolności woli, ed. Izydora Dąmbska, Warszawa. -
Secondary Sources
Adam Bober, Ireneusz (1992): Filozofia kultury Izydory Dąmbskiej, Kielce.
Brożek, Anna, Chybińska, Alicja (2016): Fenomen Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, Lublin.
Cichoń, Władysław (1984): O wykładach z etyki profesor Izydory Dąmbskiej.
Chudoba, Ewa, Smywińska-Pohl,Anna (2016): Filozofki na Uniwersytecie Jagiellońskim 1897-1967. Antologia, Kraków.
Dąbek,Dariusz (2007): Problem konwencjonalizmu i irracjonalizmu w epistemologii Izydory Dąmbskiej, Częstochowa.
Jadacki, Jacek (2006): The Lvov-Warsaw School and Its Influence of the 20th Century, [w:] Jacek Juliusz Jadacki, Jacek Paśniczek (red.), The Lvov-Warsaw School: The New Generation, Amsterdam-New York, 41-83.
Jadczak, Ryszard (1997): Izydora Dąmbska i jej pozycja w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, Toruń.
Ł. Kamiński, P. Korobczak (2017): Sokrates z Pragi. Rzeczpospolita. Plus Minus, 10-11 czerwca, 38.
Miklaszewska, Justyna (2000): Izydora Dąmbska o oświeceniowej filozofii języka, Toruń.
Ossowska, Katarzyna (2016): Izydory Dąmbskiej rozważania o konwencjach i konwencjonalizmie, [w:] Dariusz Łukasiewicz, Ryszard Mordarski (red.), Kobiety w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, Bydgoszcz, 197-212.
Pakszysz, Elżbieta (1998): Women, Women’s Issues, and Feminism in Polish Philosophy, [w:] Dane R. Gordon (red.), Philosophy in Post-communist Europe, Amsterdam-Atlanta, 79-86.
Pakszysz, Elżbieta (1998): Women’s Contribution to the Achievements of the Lvov-Warsaw School. A Survey, [w:] Katarzyna Kijania-Placek, Jan Woleński (red.), The Lvov-Warsaw School and Contemporary Philosophy, Berlin, 55-72.
Pelc, Jerzy (1986): Izydora Dąmbska, Wrocław.
Pelc, Jerzy (1998): Idee semiotyczne Izydory Dąmbskiej (1904-1983), 1983). Studia Semiotyczne, 21-22, 305–309.
Perzanowski, Jerzy (1984): Pogranicze logiki i filozofii w pracach profesor Izydory Dąmbskiej, Toruń 1984.
Perzanowski, Jerzy (1986): Głos prawdy o Pani profesor Izydorze Dąmbskiej, „Znak” 38, nr 1 (374), 17-49.
Perzanowski, Jerzy (2001):Izydora Dąmbska 1904-1983. Materiały z sympozjum “Non est necesse vivere, necesse est philosophari”, Kraków, 18-19 grudnia, 1998, Kraków.
Perzanowski, Jerzy (2009): Rozum – serce – smak. Pamięci profesor Izydory Dąmbskiej (1904-1983), Kraków. - Online Sources
-
Media
-
ECC
-
Projects
-
Quotes
You cannot copy content of this page